پاسپورت‌ها برای سفر و ورود به کشورهای مختلف ضروری هستند، اما همه پاسپورت‌ها به یک اندازه قدرت ندارند. در دنیای امروزی، برخی پاسپورت‌ها اجازه دسترسی آسان‌تری به کشورهای مختلف را فراهم می‌کنند، در حالی که برخی دیگر محدودیت‌های زیادی دارند. در اینجا، به بررسی ضعیف‌ترین پاسپورت جهان و دلایل آن می‌پردازیم.
ضعیف ترین پاسپورت دنیا
طبق گزارش‌ها و رتبه‌بندی‌های مختلف، پاسپورت افغانستان یکی از ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان شناخته شده است. این پاسپورت به دلیل محدودیت‌های زیاد در مورد آزادی سفر، معمولاً در پایین‌ترین رتبه‌ها قرار دارد.
دلایل ضعف پاسپورت افغانستان
در حالی که پاسپورت‌ها در دنیای امروز برای تسهیل سفر و مهاجرت بسیار مهم هستند، قدرت پاسپورت‌ها با توجه به وضعیت سیاسی، اقتصادی، و امنیتی کشورهای مختلف متفاوت است. پاسپورت افغانستان به دلایل متعددی یکی از ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان محسوب می‌شود و افراد دارنده این پاسپورت با چالش‌های زیادی در خصوص سفر به کشورهای دیگر مواجه هستند.
محدودیت‌های سفر به کشورهای مختلف
بر اساس شاخص پاسپورت هنلی (Henley Passport Index)، که قدرت پاسپورت‌ها را بر اساس تعداد کشورهایی که دارندگان آن می‌توانند بدون ویزا یا با ویزای فوری وارد شوند، پاسپورت افغانستان به شدت محدود است. افراد دارنده این پاسپورت نمی‌توانند به بسیاری از کشورهای بزرگ و مهم جهان بدون ویزا وارد شوند.
تحولات سیاسی و اقتصادی
پس از سقوط دولت افغانستان در سال 2021 و به قدرت رسیدن طالبان، شرایط سیاسی و اقتصادی در این کشور به شدت تغییر کرد. این تحولات باعث شده‌اند که بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه کشورهای غربی، محدودیت‌هایی را برای دارندگان پاسپورت افغانستان اعمال کنند. به این ترتیب، برخی از کشورها حتی ورود به خاک خود را برای این افراد ممنوع کرده‌اند.
وضعیت امنیتی
مسائل امنیتی نیز یکی دیگر از دلایل محدودیت‌های زیاد پاسپورت افغانستان است. کشورهای بسیاری به دلیل نگرانی‌های امنیتی، از پذیرش افراد با پاسپورت افغانستان امتناع می‌کنند. این امر باعث شده تا دارندگان این پاسپورت نتوانند به راحتی به سفرهای بین‌المللی بپردازند.
برنامه‌های مهاجرتی محدود
دارندگان پاسپورت افغانستان معمولاً با مشکلات زیادی در زمینه درخواست و دریافت ویزا مواجه هستند. بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای توسعه‌یافته، سخت‌گیری‌های زیادی در پذیرش درخواست‌های مهاجرتی از اتباع افغانستان دارند.
قوی ترین پاسپورت
در مقابل، کشورهایی مانند ژاپن، سنگاپور و آلمان دارای پاسپورت‌هایی با قدرت بالا هستند که اجازه می‌دهند دارندگان آن‌ها به بسیاری از کشورها بدون نیاز به ویزا سفر کنند. مثلاً، دارندگان پاسپورت ژاپنی می‌توانند به بیش از 190 کشور دنیا بدون ویزا وارد شوند، در حالی که دارندگان پاسپورت افغانستان فقط می‌توانند به حدود 20 کشور سفر کنند.
ضعیف ترین پاسپورت های جهان
بر اساس آخرین گزارش شاخص گذرنامه هنلی در سال ۲۰۲۵، پاسپورت‌های زیر به‌عنوان ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان شناخته شده‌اند:
| رتبه | کشور | تعداد مقاصد بدون ویزا |
|---|---|---|
| ۱۰۶ | افغانستان | ۲۶ |
| ۱۰۵ | عراق | ۲۸ |
| ۱۰۴ | سوریه | ۲۹ |
| ۱۰۳ | پاکستان | ۳۱ |
| ۱۰۲ | یمن | ۳۳ |
| ۱۰۱ | سومالی | ۳۴ |
| ۱۰۰ | نپال | ۳۷ |
| ۹۹ | کره شمالی | ۳۹ |
| ۹۸ | لیبی | ۴۰ |
| ۹۷ | بنگلادش | ۴۱ |
این رتبه‌بندی بر اساس تعداد کشورهایی است که دارندگان این پاسپورت‌ها می‌توانند بدون نیاز به ویزا یا با ویزای هنگام ورود به آن‌ها سفر کنند. پاسپورت افغانستان با امکان سفر به تنها ۲۶ مقصد بدون ویزا، در پایین‌ترین رتبه قرار دارد.