بیستون، یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین محوطه‌های تاریخی ایران، گنجینه‌ای از آثار باستانی و کتیبه‌های مهم دوره هخامنشیان است. این مجموعه در استان کرمانشاه قرار دارد و به دلیل نقش‌برجسته‌ها و کتیبه‌های سنگی خود، شهرت جهانی پیدا کرده است. اما یکی از سوالاتی که درباره این محوطه تاریخی مطرح می‌شود، این است که بیستون چند ستون دارد و قدمت آن چقدر است؟ در این مقاله از تریپ گردشگری، به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم تا اطلاعاتی جامع درباره این اثر برجسته تاریخی ارائه کنیم.
بیستون چند ستون دارد؟
بر خلاف تصور برخی افراد، بیستون یک کاخ یا معبد ستون‌دار نیست، بلکه شامل مجموعه‌ای از کتیبه‌های سنگی، مجسمه‌ها و نقش‌برجسته‌هایی است که روی کوه بیستون حکاکی شده‌اند. بنابراین، این مجموعه فاقد ستون‌های معماری مشابه با تخت جمشید یا معابد یونانی است.
با این حال، در محوطه تاریخی بیستون، برخی آثار باقی‌مانده از دوران اشکانیان و ساسانیان مانند کاخ خسرو پرویز و معابد مرتبط با آیین‌های زرتشتی دیده می‌شود که احتمالاً دارای ساختارهای ستونی بوده‌اند.
در بخش مرکزی بیستون، 5 ستون از سنگ‌نوشته های حکاکی شده به خط میخی فارسی باستان دیده می شود. چهار ستون ابتدایی دارای عرضی نزدیک به 2 متر و ارتفاعی حدود 4 متر هستند که اطلاعات ارزشمندی از دوران هخامنشیان را به نمایش می گذارند.
بیستون چند سال قدمت دارد؟
اما قدمت بیستون فقط به دوره هخامنشیان محدود نمی‌شود. شواهدی از استقرار انسان در این منطقه از دوران پیش از تاریخ (عصر نوسنگی) یافت شده و در دوره‌های بعد، اشکانیان، ساسانیان و حتی دوره اسلامی، این منطقه همچنان اهمیت داشته است.
بیستون یکی از کهن‌ترین محوطه‌های باستانی ایران است که تاریخ آن به حدود ۲۵۰۰ سال پیش و دوران داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی بازمی‌گردد. کتیبه بیستون که یکی از مهم‌ترین اسناد تاریخی جهان به شمار می‌رود، در سال ۵۲۱ پیش از میلاد بر صخره‌ای در این منطقه حکاکی شده است.
مهم‌ترین آثار تاریخی بیستون
| نام اثر | دوره تاریخی | ویژگی خاص |
|---|---|---|
| کتیبه داریوش | هخامنشیان (۵۲۱ ق.م) | بزرگ‌ترین کتیبه سنگی جهان، به سه زبان باستانی |
| نقش برجسته مهرداد دوم | اشکانیان | نمایش پیروزی شاه اشکانی بر دشمنان |
| کاخ خسرو پرویز | ساسانیان | بقایای یک کاخ سلطنتی در نزدیکی بیستون |
| پل ساسانی | ساسانیان | پل ساخته شده از سنگ و ملات برای عبور از رودخانه |
اهمیت جهانی بیستون
بیستون در سال ۲۰۰۶ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. دلیل این ثبت، وجود کتیبه داریوش بزرگ و سایر آثار تاریخی آن بود که اطلاعات مهمی درباره تاریخ هخامنشیان و تحولات سیاسی آن زمان ارائه می‌دهد. این محوطه، مانند یک کتاب سنگی باستانی، اطلاعاتی گران‌بها را درباره زبان‌ها، سیاست و فرهنگ ایران کهن در خود جای داده است.
جمع بندی
بیستون، با بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان محسوب می‌شود. برخلاف برخی بناهای معروف ایران، این مجموعه فاقد ستون‌های معماری است، اما کتیبه‌های تاریخی و نقش‌برجسته‌های آن از لحاظ باستان‌شناسی و تاریخی بسیار ارزشمند هستند. اگر به تاریخ ایران علاقه‌مند هستید، توصیه می‌کنیم مقالات بیشتر را در مجله تریپ گردشگری مطالعه کنید و بازدید از این محوطه شگفت‌انگیز را در برنامه سفر خود قرار دهید.